Celem nowej ustawy – Prawo Wodne jest zmiana systemu zarzÄ…dzania gospodarkÄ… wodnÄ…. Problemem funkcjonowania tego sektora pozostaje brak jasno sprecyzowanego systemu finansowania dziaÅ‚aÅ„ majÄ…cych na celu utrzymywanie wód, poprawÄ™ stanu ich jakoÅ›ci oraz realizacjÄ™ inwestycji w gospodarce wodnej. Przewidziana jest również transpozycja dyrektywy unijnej 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. dotyczÄ…cej ochrony wód przed zanieczyszczeniem powodowanym przez azotany pochodzenia rolniczego (Dz. Urz. WE L 375 z 31.12.1991) oraz peÅ‚ne wdrożenie zasady zwrotu kosztów usÅ‚ug wodnych zgodnie z art. 9 dyrektywy 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r. ustanawiajÄ…cej ramy wspólnotowego dziaÅ‚ania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. WE 327 z 22.12.2000).
Jak wspomniano na wstępie, zmiany wprowadzone do prawa wodnego wprowadzają nowy system organizacyjny w gospodarce wodnej. Nowoutworzona państwowa osoba prawna, czyli Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie będą podzielone na:
- Krajowy ZarzÄ…d Gospodarki Wodnej - z siedzibÄ… w Warszawie;
- regionalne zarządy gospodarki wodnej - każdy z dyrektorem, z siedzibami w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i we Wrocławiu;
- zarządy zlewni - każdy z dyrektorem
- nadzory wodne - każdy z kierownikiem.
Nowelizacja Prawa Wodnego wprowadziÅ‚a również pojÄ™cie zgody wodnoprawnej (art. 388), które udzielane jest poprzez wydanie pozwolenia wodnoprawnego, przyjÄ™cie zgÅ‚oszenia wodnoprawnego, wydanie oceny wodnoprawnej, wydanie decyzji zwalniajÄ…cych z zakazu (m.in. dotyczÄ…cego obszarów szczególnego zagrożenia powodziami).
WażnÄ… zmianÄ… w prawa wodnego jest fakt, że pozwolenia wodnoprawne oraz zgÅ‚oszenia wodnoprawne wymagane sÄ… przed uzyskaniem decyzji wymienionych w art. 388 ust. 2, czyli m.in. przed uzyskaniem pozwolenia budowlanego, zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów, przed dokonaniem zgÅ‚oszenia budowy lub wykonania robót budowlanych oraz zgÅ‚oszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego. Decyzje zwalniajÄ…ce z zakazów muszÄ… być wydane przed uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Wprowadzono konieczność uzyskania oceny wodnoprawnej przed podjÄ™ciem inwestycji lub dziaÅ‚aÅ„ mogÄ…cych wpÅ‚ynąć na możliwość osiÄ…gniÄ™cia celów Å›rodowiskowych (wymienionych w art. 425 PW2). W przypadku przedsiÄ™wzięć mogÄ…cych znaczÄ…co oddziaÅ‚ywać na Å›rodowisko w rozumieniu UOOÅš ocenÄ™ wodnoprawnÄ… zastÄ™puje siÄ™ decyzjÄ… o Å›rodowiskowych uwarunkowaniach (DOÅšU) oraz decyzjÄ…, przed wydaniem której jest przeprowadzana ponowna ocena oddziaÅ‚ywania na Å›rodowisko. W nowej ustawie wprowadzono pojÄ™cie usÅ‚ug wodnych (art. 35) i nowy system opÅ‚at za usÅ‚ugi wodne, który zastÄ…pi dotychczasowe roczne opÅ‚aty za korzystanie ze Å›rodowiska na podstawie Prawa Ochrony Åšrodowiska za pobór wód i wprowadzanie Å›cieków do wód lub do ziemi. Do opÅ‚at za korzystanie ze Å›rodowiska należnych za okres do 31.12.2017 r. stosuje siÄ™ przepisy dotychczasowe tj. POÅš). OpÅ‚aty bÄ™dÄ… wnoszone kwartalnie w formie opÅ‚aty staÅ‚ej w 4 równych ratach kwartalnych na rachunek Wód Polskich lub opÅ‚aty zmiennej w terminie 14 dni od dorÄ™czenia informacji o wysokoÅ›ci opÅ‚aty. Wprowadzone zostanÄ… również opÅ‚aty za pobór wody. Kwota bÄ™dzie zależaÅ‚a m.in. od poboru okreÅ›lonego w pozwoleniu wodnoprawnym. PrzedsiÄ™biorcy posiadajÄ…cy pozwolenia wodnoprawne na pobór wód powinni przeanalizować posiadane pozwolenia i ewentualnie wnioskować o ich zmianÄ™. Zmiany dotychczasowych pozwoleÅ„ ze wzglÄ™du na ilość pobieranej wody można dokonywać do 31.12.2019 r. OkreÅ›lone dotychczas w Prawie Ochrony Åšrodowiska przepisy dotyczÄ…ce opÅ‚at podwyższonych w przypadku braku pozwolenia wodnoprawnego i kar za przekroczenie warunków okreÅ›lonych w pozwoleniu zostaÅ‚y nazwane opÅ‚atÄ… podwyższonÄ…. Wysokość opÅ‚at podwyższonych zależeć bÄ™dzie od tego, czy podmiot dziaÅ‚a bez wymaganego pozwolenia czy też z przekroczeniem jego warunków. W pierwszym przypadku opÅ‚ata podwyższona stanowić bÄ™dzie 500% należnej opÅ‚aty zmiennej oraz Wody Polskie bÄ™dÄ… mogÅ‚y wydać decyzjÄ™ o zakazie korzystania z wód przez dany zakÅ‚ad, w drugim zaÅ› 10-krotność jednostkowej stawki opÅ‚aty zmiennej.
W przypadku wydawania decyzji m.in. o warunkach zabudowy na terenach szczególnego zagrożenia powodziÄ…, dla których nie zostaÅ‚y opracowane mapy zagrożenia powodziowego, wprowadzono obowiÄ…zek uzgodnienia z Wodami Polskimi.
Nowa ustawa ma również na celu ograniczenie odpÅ‚ywu azotu ze źródeÅ‚ rolniczych. W Polsce wprowadzono dyrektywÄ™ azotanowÄ…, która wyznaczaÅ‚a obszary szczególnie narażone na azotany pochodzenia rolniczego (OSN), nowa ustawa wprowadzi Program dziaÅ‚aÅ„, które bÄ™dÄ… obowiÄ…zywaÅ‚y w caÅ‚ej Polsce. Podmioty prowadzÄ…ce produkcjÄ™ rolnÄ… oraz dziaÅ‚alność, w ramach której sÄ… przechowywane odchody zwierzÄ™ce lub stosowane nawozy, bÄ™dÄ… zobowiÄ…zani do przestrzegania warunków zawartych w Programie majÄ…cym na celu ograniczenie odpÅ‚ywu azotu z terenów rolniczych. Za nieprzestrzeganie Programu dotyczÄ…cego stosowania nawozów, przechowywania odchodów zwierzÄ™cych, prowadzenia dokumentacji realizacji programu dziaÅ‚aÅ„ albo za jej brak, brak planu nawożenia azotem WIOÅš może zobowiÄ…zać do usuniÄ™cia nieprawidÅ‚owoÅ›ci lub do wniesienia opÅ‚aty.
Zmiana zapisów dyrektywy ma za zadanie zwiÄ™kszyć ochronÄ™ powierzchniowych wód Å›ródlÄ…dowych i wód podziemnych.
